با توجه به اهمیت پژوهش و فناوری در توسعه صنعت برق و انرژی و لزوم ارتقا و تقویت توسعه پژوهش و فناوری در برنامه‌های جامع وزارت نیرو و ایجاد هماهنگی و نظام‌مندی لازم در امور سیاست‌گذاری، مدیریت و اجرای پژوهش و فناوری در وزارت نیرو، «نظام‌نامه مدیریت و راهبری پژوهش و فناوری وزارت نیرو» به عنوان یکی از مهم‌ترین اسناد بالادستی این وزارتخانه ابلاغ شده است. بر اساس این نظام‌نامه، پژوهشگاه نیرو به عنوان یکی از مراكز پژوهشی وزارت نیرو هم در سطح اول «مدیریت پژوهش» و هم در سطح دوم «مجریان پروژه‌های پژوهش و فناوری» قرار داشته و بر اساس این جایگاه‌ها، مأموریت‌های متناظر به پژوهشگاه نیرو ابلاغ شده است. بخشی از این مأموریت‌ها، شامل انجام مطالعات آینده، جریان‌سازی ایده‌های پژوهشی در سطح کشور، توسعه شبکه متخصصان و مدیریت و رسوب دانش‌های ایجاد شده در صنعت برق و انرژی است که در ساختار سازمانی پژوهشگاه نیرو، مدیریت و برنامه‌ریزی در جهت ایفای این ماموریت‌های کلان به «گروه‌های پژوهشی» پژوهشگاه نیرو سپرده شده است.
به منظور تمركز بر فعالیتهای آیندهنگر در حوزههای دانشی مبتنی بر برنامه با هدف برقراری جریان پژوهشی متناسب با نیازهای صنعت برق و انرژی كشور و ایجاد پویایی در پژوهشگران به منظور تمركز بر فعالیتهای هدفمند، پرهیز از پراكندهكاری و ایجاد همافزایی در میان پژوهشگران در موضوعات تخصصی، در ذیل هر یک از گروه‌های پژوهشی پژوهشگاه نیرو، چند «محور پژوهشی» ایجاد شده است که گام نخست در انجام پژوهشهای هدفمند و برنامه محور است.